Máy phát điện không chỉ gây nguy cơ cháy, nổ cao mà còn có thể gây nguy cơ ngạt vì khí độc thải ra từ máy phát điện nếu sử dụng không đúng cách.

Đơn cử như vụ việc 4 người tử vong, 2 người bị ngạt khí nặng do sử dụng máy phát điện tại xã Ninh Hiệp, huyện Gia Lâm (Hà Nội) năm 2016. Hay vụ 10 người chết, 2 người bị thương tại quán karaoke Queen Club ở Hải Hà (Quảng Ninh) năm 2014. Và mới đây, vào đêm ngày 23/7/2022, một vụ tai nạn thương tâm khác đã xảy ra tại tiệm tóc trên đường D15, thuộc phường Thới Hòa, thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương làm 6 người thiệt mạng. Nguyên nhân là do sử dụng máy phát điện gia đình trong không gian kín dẫn đến ngộ độc khí CO và CO2.Giới chuyên gia phân tích, khí CO khi hít phải sẽ liên kết với hemoglobin (Hb) trong hồng cầu, không cho máu lưu dẫn khí oxy tới tế bào. Nếu khí CO2 quá cao sẽ gây ngạt thở, khiến nạn nhân hôn mê và tử vong. Khí CO2 không có màu, không vị, không mùi nên rất khó nhận biết được người có bị ngộ độc hay không.

Để tránh tái diễn những tai nạn đáng tiếc có thể xảy ra khi sử dụng máy phát điện tại gia đình, Công an Quận 12 khuyến cáo người dân lưu ý một số nội dung sau:

1. Không sử dụng máy phát điện trong nhà và khu vực có không gian kín

Khi hoạt động, máy phát điện sẽ thải ra các khí độc như CO và CO2. Đây là các loại khí không màu, không mùi nên khó nhận biết nhưng lại rất nguy hiểm. Sử dụng máy phát điện trong không gian kín rất dễ dẫn đến ngộ độc cho con người do nồng độ khí CO và CO2 tích tụ với nồng độ vượt ngưỡng cho phép. Khi bị ngộ độc khí CO và CO2 sẽ xuất hiện tình trạng khó thở, mệt mỏi, suy hô hấp và các rối loạn khác.

Tuyệt đối không sử dụng máy phát điện trong các tầng hầm, nhà để xe cũng như các phòng khép kín ngay cả khi có thông gió bởi nó có thể khiến tích tụ khí CO, gây ngộ độc khí thậm chí gây cháy nổ nếu khí nén quá lớn.

Đặc biệt, những khu vực như cửa sổ, cửa nhà... cũng không phải là vị trí hợp lý để đặt máy phát điện bởi nó có thể đưa khí CO từ môi trường bên ngoài vào. Những khí này khi tích tụ nhiều có thể làm hỏng động cơ máy phát điện, gây giật điện hoặc gây hỏa hoạn, rất nguy hiểm cho gia đình cũng như các công xưởng, văn phòng.

2. Không tiếp xúc máy phát điện với nước, độ ẩm cao, không vận hành máy phát điện dưới trời mưa

Đồ điện nói chung cũng như máy phát điện nói riêng sẽ rất nguy hiểm nếu để trong môi trường ẩm ướt hoặc có nước. Vậy nên, một trong những điều cần tránh trong quá trình sử dụng máy phát điện là không tiếp xúc máy với nước hoặc những nơi có độ ẩm cao, vì đây cũng là môi trường nguy cơ cao làm dẫn điện hoặc phóng điện bề mặt có thể gây nên tai nạn do điện giật.

Nên đặt máy phát điện trên một bề mặt phẳng và khô ráo, thông thoáng không khí và hạn chế sử dụng trong những trời mưa ẩm để tránh điện giật hoặc chập động cơ máy. Đảm bảo máy được che chắn cẩn thận nếu vị trí đặt máy gần những nơi dễ bị mưa hắt. Và lưu ý cần lau tay khô hoàn toàn trước khi chạm vào máy.

3. Không nối máy phát điện trực tiếp vào ổ cắm trên tường

Việc nối máy phát điện trực tiếp vào ổ cắm trên tường có thể làm dòng điện từ máy phát điện chạy ngược trở lại vào lưới điện, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của người sử dụng, người sửa chữa điện trong lúc mất điện lưới, đồng thời có thể làm hư hại các thiết bị điện trong nhà. Nếu cần có nguồn điện dự phòng thường xuyên từ máy phát điện thì phải lắp đặt kèm theo một công tắc chuyển nguồn để đảm bảo an toàn.

4. Lưu trữ, bảo quản an toàn về nhiên liệu của máy phát điện

Các nhiên liệu để vận hành máy phát điện thường là các nguyên liệu dễ cháy như: xăng, dầu…. nên các nguyên liệu này cần được bảo quản ở những nơi nơi khô, mát, xa nhà, đặc biệt là tránh xa các vật liệu dễ cháy và những nguồn nguyên liệu khác.

Việc sử dụng máy phát điện phải thực hiện đúng quy trình, hướng dẫn của nhà sản xuất: Khi đổ nhiên liệu vào bình chứa phải bảo đảm không có nguồn lửa, nguồn nhiệt, hạn chế để nhiên liệu chảy tràn ra ngoài; phải tắt máy phát điện và để nguội trước khi bổ sung nhiên liệu vào máy phát. Khi khởi động máy, cần để máy chạy không tải khoảng 3 phút, sau đó mới kết nối vào hệ thống điện, tăng tải dần, không đột ngột (đóng điện vài phút mới bật các thiết bị tiêu thụ điện). Không được vận hành máy phát điện trong môi trường, điều kiện ẩm ướt, khu vực có nguy cơ hình thành môi trường nguy hiểm cháy, nổ. Sử dụng thiết bị tiêu thụ điện phù hợp với công suất của máy phát; hạn chế tối đa việc sử dụng các thiết bị tiêu thụ điện không cần thiết có thể dẫn đến quá tải, gây cháy máy phát điện.

Thực hiện kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa máy phát điện theo đúng quy trình, quy định.

5. Mua máy phát điện chính hãng có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng

Việc lựa chọn mua máy phát điện gia đình thì cần tìm hiểu những loại máy phát điện của những nhà phân phối chính hãng, nhà sản xuất có uy tín trên thị trường để mua loại máy có công suất phù hợp với nhu cầu sử dụng. Nếu mua loại máy phát điện có công suất nhỏ hơn nhu cầu sử dụng thì có thể dẫn đến quá tải và gây cháy nổ, sự cố thiết bị điện cũng như ảnh hưởng đến tính mạng của người sử dụng,…

Xử lý khi phát hiện có cháy, nổ, tai nạn liên quan đến sử dụng máy phát điện:

Khi phát hiện sự cố cháy, nổ liên quan máy phát điện, cần bình tĩnh, nhanh chóng cắt điện khu vực cháy; báo động cho mọi người biết; sử dụng bình chữa cháy, xô, chậu, chăn chiên thấm ướt để chữa cháy, cứu người và thoát nạn. Trường hợp thấy chóng mặt, đau đầu, buồn nôn trong khu vực có máy phát điện đang hoạt động, cần tắt máy phát điện, mở cửa để lưu thông không khí trong nhà, khi có người bị ngất, hôn mê cần đưa ra ngoài khu vực thông thoáng, báo động cho mọi người biết để thực hiện sơ cấp cứu và chuyển đi bệnh viện.

Báo cháy cho lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH (qua số máy 114 hoặc ứng dụng báo cháy Help 114) hoặc chính quyền, Công an phường nơi gần nhất.