Gas có nhiệt độ tự bắt cháy rất thấp (466°C) khi có nguồn nhiệt tác động sẽ gây ra nổ, cháy toàn bộ phần thể tích khí gas xì ra, nhiệt lượng cháy của gas rất lớn đạt 11.000Kcal/kg và nhiệt độ ngọn lửa trong không khí đạt 2.000°C. Khi cháy hết phần thể tích gas xì ra ngoài, gas tiếp tục cháy từ chỗ gas xì ở bình gas và gây cháy lan khu vực xung quanh. Nếu có các bình gas bên cạnh sẽ tác động nhiệt vào bình làm tăng áp suất gây nổ, cháy lan rộng làm thiệt hại lớn và khó khăn cho công tác chữa cháy. Các nguyên nhân chính gây cháy nổ gas thường là: sang, chiết gas trái phép.
Do đó, để chủ động phòng ngừa, không để xảy ra cháy khi sử dụng, kinh doanh gas, Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ khuyến cáo mọi người cần thực hiện tốt các biện pháp sau:
- Chọn bếp gas có chất lượng tốt, rõ nguồn gốc xuất xứ, nên sử dụng các loại bếp có các bộ phận an toàn như: Rơle an toàn khi tắt lửa, Rơle an toàn khi quá nhiệt… Những gia đình có trẻ em, bình chứa gas cần đặt trong hộp bếp thiết kế riêng, nhắc nhở chúng không được nghịch bếp gas.
- Lắp đặt bếp gas ở nơi thông thoáng, nhưng tránh gió lùa trực tiếp, không đặt ở nơi ẩm ướt hoặc nơi có môi trường ăn mòn. Bếp đặt cách mặt tường các bên 15cm, các vật treo phía dưới tối thiểu 1,5m.
- Bình gas phải đặt ở trạng thái thẳng đứng khi sử dụng. Nơi để bình phải thoáng khí, dễ thấy. Bình gas phải đặt cách xa nguồn nhiệt và nơi có thể phát sinh tia lửa (ổ cắm, công tắc, thiết bị điện…) tối thiểu 1,5m.
- Ống dẫn gas giữa bình và bếp phải phải đảm bảo độ kín; sau khi lắp xong tốt nhất là nên kiểm tra độ kín bằng nước xà phòng, ống dẫn không nên để dài quá 2m, nên chọn các loại ống mà bên trong có lớp lõi thép bảo vệ.
- Hạn chế việc dùng nồi có đáy quá lớn đun nấu trên bếp gas mini vì ngọn lửa sẽ trùm xuống bình gas rất nguy hiểm.
- Không dùng bếp quá cũ vì rỉ sét và cặn thức ăn lưu lại trong quá trình đun nấu dễ gây tắc nghẽn ống dẫn gas, van, miệng phụt lửa…
- Không nên dùng bình gas san, chiết lại (bếp mini) vì hiện nay các loại bình chứa khí nén ít được kiểm soát một cách đầy đủ, các cơ sở sản xuất lậu mua bình chứa khí trôi nổi kém chất lượng rồi bán cho người tiêu dùng.
- Nên đặt bình thấp hơn bếp, không đặt bình úp hoặc nằm ngang. Sau 3 – 5 năm sử dụng nên thay ống, dây dẫn gas và 5 năm đối với van điều áp.
- Không nên để gas trong tầng hầm, chỗ khuất, kín gió. Cảnh giác với các trò tiếp thị thiết bị gas trôi nổi, đồng thời thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng bếp gas, bình gas, van gas, ống dẫn gas… Khi đun nấu xong phải nhớ khóa van bình gas lại.
Nếu phát hiện có rò rỉ gas phải thực hiện các thao tác sau:
- Tắt ngay bếp và các ngồn lửa khác xung quanh khu vực đặt bình. Chú ý không đóng hoặc ngắt các công tắc, thiết bị điện để tránh phát sinh tia lửa. Đóng ngay van bình gas.
- Thông gió để phát tán làm giảm nồng độ hơi gas. Có thể mở các cửa để thông gió tự nhiên, khi mở cửa phải mở nhẹ nhàng tránh phát sinh các tia lửa. Tìm chỗ rò bằng cách dùng nước xà phòng (cấm dùng ngọn lửa).
- Bịt chặt chỗ rò, sau đó quấn băng keo, hoặc dùng dây cao su buộc chặt lại.
- Nếu không khắc phục được rò rỉ cần mang ngay bình ra nơi trống, thoáng gió, xa cống rãnh, xa nguồn lửa và khu dân cư.
Khi không may xảy ra sự cố cần bình tĩnh, thông báo cho mọi người thoát ra nơi an toàn. Đồng thời, nếu có thể, hãy dùng chăn (mền), cát, bình bột hoặc bình CO2 để dập tắt ngọn lửa. Trong trường hợp cháy lớn phải gọi điện ngay cho lực lượng Phòng cháy chữa cháy chuyên nghiệp theo số điện thoại 114 và nhanh chóng rời khỏi nơi nguy hiểm./.